درمان اعتیاد به دلایل زیادی چالش برانگیز است که یکی از این دلایل احتمال عود یا Relapse مجدد می باشد. به همین جهت و با توجه به اهمیت آن در این مقاله به بررسی راه های پیشگیری از بازگشت به اعتیاد خواهیم پرداخت.
بر طبق تحقیقاتی که بر روی 2136 نفر که تصمیم داشتند مصرف مشروبات الکلی خود را متوقف کنند انجام شد، تنها 29.4 درصد گزارش کردند که اصلا با عود بیماری مواجه نشدند. بزرگترین گروه (32.3٪) تقریبا یک سال پس از قطع مصرف، مجدداً به مصرف الکل روی آوردند.
با تلاش و پشتکار زیاد، احتمال عود مجدد شما هر چه مدت زمان هوشیاری شما بیشتر شود کاهش می یابد: 21.4 درصد در سال دوم بهبودی با عود مجدد مواجه شدند، اما تنها 9.6 درصد در سال های سوم تا پنجم پس از ترک، دچار عود شدند و تنها 7.2 درصد از این افراد پس از پنج سال بهبودی با عود مواجه شدند.
راه های پیشگیری از بازگشت به اعتیاد
اگرچه پیش بینی یک حادثه و رویداد خاص که ممکن است باعث عود مجدد شود کمی دشوار است، اما می توان با شناخت عوامل محرک عود و تدوین یک برنامه واکنش، در درمان و بهبودی از اعتیاد خود با مشکل مواجه نشوید. به راحتی می توان از رویارویی با برخی محرک ها اجتناب کرد، اما برخی دیگر نه.
بنابراین مهم است که از قبل فکر کنید و برنامه ای تنظیم کنید که در صورت تجربه یک محرک اجتناب ناپذیر دقیقاً چه کاری باید انجام دهید. در اینجا هفت نوع محرک رایج عود وجود دارد که می تواند بر روند بهبودی از اعتیاد شما تاثیر بگذارد.
شرکت در جشن و مهمانی های دورهمی
متاسفانه، اوقات و لحظات خوشی ممکن است منجر به عود مجدد شود، به ویژه هنگامی که در مهمانی هایی شرکت می کنید که چیزهای وسوسه انگیزی مانند الکل را سرو می کنند. اگرچه می توانید از شرکت در برخی از مهمانی ها و جشن ها اجتناب کنید، اما به احتمال زیاد نمی توانید به همه این درخواست و دعوت ها جواب منفی بدهید و برخی از این مهمانی ها ناگزیر شامل الکل یا وسوسه های دیگر خواهند شد.
اگر به طور ناخواسته چیزی به شما پیشنهاد شود که ممکن است باعث عود مجدد شود، ممکن است همسر یا دوست شما در این نوع مجالس بتواند از شما مراقبت کند و هوای شما را داشته باشد و به شما در مقاومت برای جلوگیری از مصرف مواد و الکل کمک کند. یک دوست مورد اعتماد، می تواند شما را از شرایط وسوسه انگیز بدون آسیب عبور دهد.
مشکلات در روابط
مشکلات ممکن است در ازدواج، دوستی، مشارکت کاری یا رابطه خانوادگی شما اتفاق بوجود آید. شاید قبل از بهبودی از اعتیاد، با سوء مصرف الکل یا مواد مخدر دیگر کنار آمده باشید، اما اکنون باید راههای جدیدی برای عبور از این شرایط دشوار پیدا کنید. اگر حامی مناسبی داشته باشید، ممکن است زمان بسیار خوبی برای تماس با او باشد، بنابراین هنگام اعمال شیوه های جدید برای مقابله با درگیری های غیر قابل اجتناب خانوادگی، از حمایت مناسب برخوردار خواهید شد.
ترک الکل و سایر مواد اعتیادآور، از خدمات ارائه شده در کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دوباره به عنوان بهترین مرکز ترک اعتیاد تهران، می باشد که کلیه برنامه درمان در این کلینیک تحت نظر روانپزشک متخصص ترک اعتیاد و تیم روانشناسی انجام می گیرد و بیماران این امکان را دارند تا علاوه بر درمان جسمانی به روان درمانی خود نیز بپردازد.
موفقیت شغلی
به راحتی می توانید با خود بگویید: “اگر من واقعاً مبتلا به اعتیاد بودم، این ارتقا را دریافت نمی کردم، یا آن پیشنهاد کار ، یا آن پروژه در محل کار را نمی توانستم قبول کنم.” اجازه ندهید موفقیت شغلی به نوعی مانع از اعتراف شما به اعتیاد شود، زیرا اعتیاد در هر مرحله ای از موفقیت شغلی افراد که باشد ممکن است رخ دهد. جلسات، مشاوره و شیوه های مقابله مثبت شما به اندازه پشت سر گذاشتن پله های موفقیت مهم است.
خستگی و ملالت
خستگی بسیار خطرناک است. بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات خوردن از سر کسالت و خستگی غذا می خورند و کسالت ممکن است به ذهن شما اجازه دهد تا در مواقعی که الکل یا هر ماده مخدر دیگری سرو می شود، بی اراده و بی اختیار به مصرف مواد مخدر و الکل روی آورد.
مراقب خطر خستگی باشید و با یک مشاور حرفه ای و یا یک دوست مورد اعتماد صحبت کنید تا به شما در برنامه ریزی برای مقابله با کسالت به شیوه های سالم کمک کند.
ابتلا به یک اختلال روانی تشخیص داده نشده یا درمان نشده
اختلالات روانی همزمان در افراد مبتلا به اختلالات سوء مصرف مواد بسیار شایع است. در واقع، سوء مصرف مواد ممکن است به عنوان تلاشی برای خود درمانی برای مقابله با افسردگی تشخیص داده نشده، اضطراب و یا سایر اختلالات روانی آغاز شود.
خوشبختانه پزشکان روش های زیادی برای درمان اختلالات روانی اراٸه می دهند که شامل مصرف داروهای اعتیادآور نمی شود و درمان اختلالات روانی به شما در جلوگیری از عود احتمالی کمک خواهد کرد.
پایان یک روز خسته کننده و دشوار
فرد ممکن است روز سخت و طولانی را پشت سر گذاشته باشد و در پایان این سوال برای او پیش آید: “چرا من زحمت می کشم؟” اگر با اختلال سوء مصرف مواد دست و پنجه نرم می کنید، این سوال بسیار سختی است که پاسخ دادن به آن کمی دشوار است.
شاید در حال حاضر شما نتوانید به این سوال پاسخ دهید که چرا زحمت می کشید، اما پاسخ این سوال اغلب ممکن فرزند، همسر یا پروژه کاری یا دلیلی باشد که شما مشتاقانه به خاطر آن در تلاش هستید.
زمان هایی که با H.A.L.T مواجه می شوید
عبارت H.A.L.T به فارسی مخفف عبارات “گرسنگی”، “عصبانیت”، “تنهایی”، “خستگی” است و در صورتی که یکی از این احساسات متداول را تجربه کردید، فرصتی برای تمرین مکانیسم های مقابله مثبت است. مقابله به شیوه سالم مستلزم این است که برنامه ای برای رفع نیازهای خود فراهم کنید، در حالی که نمی توانید مستقیماً به محرک خاص پاسخ دهید.
به عنوان مثال، اگر خسته هستید و نمی توانید فورا به استراحت بپردازید، می توانید برنامه ای برای استراحت کوتاه برای نوشیدن قهوه یا مدیتیشن ترتیب دهید و به خود یادآوری کنید که در نهایت فرصتی برای استراحت پیدا خواهید کرد.
درمان اعتیاد در تنهایی و خلوت صورت نمی پذیرد بلکه در میان روابط پیچیده، وسوسه ها و گاهی بیماری های روانی همزمان رخ می دهد. آشنایی با قوی ترین عوامل تحریک کننده و داشتن برنامه ای برای مقابله سالم می تواند به شما در مسیر بهبودی طولانی مدت کمک کند.
سخن پایانی
عود و مصرف مجدد، دلایل متعددی دارد که در این مقاله به بررسی راه های پیشگیری از بازگشت به اعتیاد پرداختیم اما هرگز فراموش نکنید که در صورت بروز علائم می توانید با حامی خود و یا یکی از دوستان هوشیار خود تماس بگیرید. اگر سوال دیگری در مورد درمان اعتیاد دارید، توصیه می کنیم در هر ساعتی از شبانه روز با مشاورین مرکز ترک اعتیاد طلوعی دوباره، به عنوان بهترین مرکز ترک اعتیاد شبانه روزی تهران تماس بگیرید. هر زمان که به کمک نیاز داشتید، مشاورین کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دوباره آماده خدمت رسانی به شما عزیزان هستند.
