تشخیص اعتیاد در سالمندان نه تنها امری دشوار است، بلکه افراد بالای 65 سال مبتلا به اعتیاد، ممکن است سن گرایی (رفتار و مقررات مخالف با سالمندان) را در میان افراد جامعه، عزیزان و ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی تجربه کنند به همین جهت و با توجه به اهمیت آن در این مقاله از کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دوبار به بررسی درمان اعتیاد سالمندان خواهیم پرداخت.
اعتیاد با هیچکس تعارف ندارد و برای هیچ کسی تبعیض قائل نمی شود، اما درک اجتماعی ممکن است تفاوت قائل شود. در مطالعاتی که اخیرا انجام شده است، تقریبا 400 شرکت کننده مورد بررسی قرار گرفتند تا دید مردم نسبت به افراد سالمند و اعتیاد آنها به الکل و مواد را تحت نظر قرار دهند.
زمانی که اکثریت افراد به سن جمعیتی که بیشتر تحت تاثیر اعتیاد قرار می گیرند فکر می کنند، معمولاً سوء مصرف مواد را با افراد جوان مرتبط می دانند. در حقیقت، بر طبق نظرسنجی انجام شده، 51 درصد از شرکت کنندگان معتقد بودند که بزرگسالان جوان (سنین 20 تا 35 سال) بیشتر تحت تاثیر اعتیاد به مواد مخدر و الکل قرار می گیرند. حتی 36.7 درصد از شرکت کنندگان بالای 54 سال معتقدند که، بزرگسالان جوان بیشتر با اعتیاد دست و پنجه نرم می کنند.
با این وجود، بر طبق مطالعات اخیر که در مجله بهداشت عمومی آمریکا منتشر شده است، جوانان تنها گروه سنی نیستند که با اعتیاد به الکل و مواد مخدر دست و پنجه نرم می کنند. مسکن های مخدر و الکل، یکی از دو ماده ای است که افراد بالای 65 سال به سوء مصرف آنها مبتلا می شوند.
زمانی که سخن از سوء مصرف مواد و درمان اعتیاد به میان می آید، سالمندان نادیده گرفته می شوند. بر اساس نظرسنجی انجام شده، 33.5 درصد از شرکت کنندگان اظهار داشتند که دلیل آنها این است که زمانی که سخن از اعتیاد به میان می آید، افراد سالمند به عنوان افراد مبتلا به شمار نمی روند که نیاز به صحبت در مورد آنها باشد. به همین دلیل، رسانه ها و جامعه تمرکز خود را بر نسل ها و گروه های جوانتر قرار می دهند. از میان شرکت کنندگان بالای 54 سال، 27 درصد (از 128 شرکت کننده) معتقد بودند که رسانه ها، شهروندان سالمند را از بحث درباره درمان اعتیاد منع می کنند.
تشخیص اعتیاد در سالمندان نه تنها دشوار است، بلکه افراد بالای 65 سال که با اعتیاد دست و پنجه نرم می کنند، اغلب با مشکلات مربوط به سن گرایی در میان افراد جامعه، عزیزان و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی خود مواجه خواهند شد. به دلیل سهل انگاری ناشی از افزایش سن و عوارض ناشی از سالمندی، ممکن است افراد بالای 65 سال حتی از وجود اعتیاد به مواد اطلاع نداشته باشند.
اعتیاد در سنین مختلف
داستان ابتلا به اعتیاد هر کس متفاوت است، نحوه مبتلا شدن به اعتیاد فرد به یک ماده به همان اندازه منحصر به فرد است. اما در بیشتر موارد، افراد جوان یا حتی نوجوانان در پارتی و مهمانی های شبانه به مواد مخدر یا الکل اعتیاد پیدا می کنند. به عبارت دیگر، نوجوانان و جوانان اغلب سوء مصرف داروهای غیرقانونی، مسکن های مخدر و الکل را انتخاب می کنند، در حالی که سالمندان اغلب داروهای مسکن تجویز شده را برای کنترل دردهای مزمن مصرف می کنند.
آنها همچنین ممکن است داروها را با هم ترکیب کرده و یا دوز بیشتری از آنچه پزشک ترک اعتیاد تجویز کرده است را مصرف کنند، یا ممکن است میزان دوز اولیه را فراموش کرده باشند و یا به خود درمانی بپردازند. همچنین برخی از سالمندان هستند که در جوانی به صورت تفریحی مواد مصرف کرده و حتی با افزایش سن نیز مبتلا به اعتیاد شده اند. در موارد دیگر، یک سالمند ممکن است قبلاً تحت درمان اعتیاد قرار گرفته باشد و با افزایش سن و افزایش استرس دچار عود شود و به مصرف مواد مخدر روی آورد.
سالمندان نیز ممکن است به انتخاب خود به سوء مصرف مواد روی آورند، ممکن است تصور کنند اکنون که بازنشسته شده اند، ارزش خود را از دست داده اند و زمان بیشتری در اختیار دارند. اعتیاد معمولا زمانی پیشرفت خواهد کرد که فرد با فقدان ساختار و مسئولیت مواجه شود، برخی از افراد سالمند زمانی که بازنشسته می شوند و کاری برای سرگرم شدن و پر کردن اوقات فراغت خود نمی یابند، به جای جستجوی روش های جایگزین به منظور مقاله با شرایط خود، به سوء مصرف مواد روی می آورند.
اگرچه ترکیب داروهای آرامبخش و مسکن های مخدر تجویز شده توسط پزشک هرگز ایده خوبی نبوده، اما افراد بالای 65 سال در صورت ابتلا به سوء مصرف مواد مخدر و الکل در مقایسه با افراد جوانتر، بیشتر در معرض بیماری های خطرناک قرار خواهند گرفت.
معمولاً برای افراد سالمند داروهای متعددی برای بیماری های مختلف تجویز می شود، ترکیب این داروها و مواد مخدر ممکن است باعث ایجاد اختلالات عمدی یا غیر عمدی شود که منجر به اوردوز یا آسیب به اعضای بدن خواهد شد. ترکیب کردن مسکن های تجویز شده با الکل نیز افراد مسن را در معرض خطر اوردوز و یا افزایش یا کاهش بیماری مزمن قرار می دهد.
جامعه پزشکی تا حدودی از اپیدمی مواد مخدر آگاهی بیشتری پیدا کرده است و در نتیجه نیاز بیشتری به احتیاط در تجویز مسکن های مخدر به ویژه برای بیماران بالای 65 سال تشخیص داده است. بر اساس دستورالعمل های جدید، مسکن های مخدر باید برای مدت کوتاهی تجویز شود و فقط برای تسکین دردهای حاد مانند درد های ناشی از عمل جراحی استفاده شود. دستورالعمل های جدید لزوماً به سالمندانی که ده ها سال است از این مسکن ها استفاده می کنند، رسیدگی نخواهد کرد. افرادی بالای 65 سال که مبتلا به اعتیاد به مواد مخدر هستند ممکن است متوجه نشوند که به اعتیاد مبتلا شده اند.
سالمندانی که از اعتیاد خود اطلاع دارند، ممکن است برای اقدام به درمان اعتیاد خود احساس شرم یا خجالت کنند. طبق نظرسنجی، 59.5 درصد از شرکت کنندگان گزارش دادند که سالمندانی که می دانستند دچار اعتیاد به مواد شده است، به دنبال درمان اعتیاد خود نیستند. داشتن اعتیاد در پایان عمر (به ویژه اگر اولین بار است که سالمند مبتلا به اعتیاد شده باشد) ممکن است برای فردی که در مورد سن خود آگاهی دارد، شرم آور باشد.
نحوه درمان اعتیاد در افراد سالمند
همانطور که نحوه ابتلا به اعتیاد در افراد سالمند متفاوت است، درمان اعتیاد نیز برای افراد بالای 65 سال نیز متفاوت است. درمان اعتیاد افراد سالمند اغلب موثر واقع خواهد شد، اما روش های درمانی تخصصی برای افراد سالمند وجود دارد. به عنوان مثال، گروه های حمایتی ویژه سالمندان مبتلا به اعتیاد به منظور ایجاد انگیزه در همسالان خود و حمایت از افرادی که با اختلالات و مشکلات مشابهی دست و پنجه نرم می کنند، تشکیل می شود.
در یک گروه حمایتی که متشکل از تمامی سنین می باشد، سالمندان ممکن است احساس کنند که به عنوان والدین یا حتی پدربزرگ و مادربزرگ در این گروه شرکت داده شده اند تا به جای دریافت کمک برای درمان اعتیاد خود، نقش کمک به دیگران را ایفا کنند. برای درمان اعتیاد سالمندان ممکن است از روش های مشابه مانند نظریه رفتاری شناختی استفاده شود، اما گروه ها اغلب برای ایجاد فضای شخصی تر کوچکتر خواهند شد. علاوه بر احساس شرمساری و یا خجالت در فرایند درمان، یک سالمند همچنین ممکن است دچار کاهش قدرت شنوایی و بینایی شود.
با داشتن گروه درمانی کوچکتر، به افراد سالمند این امکان داده خواهد شد تا احساس کنند که به میل و درخواست خود شرکت داده شده اند. کلینیک ها اغلب باید از میزان صدای بلند و سرعت صحبت کردن خود اطلاع داشته باشند و هرگونه جزوه یا نوشته ای، باید با سایز بزرگتر از حد معمول چاپ شود. سالمندان نسبت به افراد جوان تر تمایل بیشتری به ترک اعتیاد دارند و در طول درمان بیشتر در جلسات مربوطه شرکت می کنند. با این وجود، افراد بالای 65 سال هنوز هم با درمان و بهبودی از اعتیاد دست و پنجه نرم می کنند.
سخن پایانی
احساسات اغلب ممکن است روند بهبود افراد سالمند را با مشکل مواجه کند، بنابراین ایجاد یک شبکه پشتیبانی قدرتمند از اهمیت فراوانی برخوردار است. درمان به صورت بستری در بهترین بیمارستان ترک اعتیاد اغلب به صورت به روز ترین روش درمانی اعتیاد برای سالمندان است، زیرا سالمندان عوارض بیشتری را در طول فرآیند سم زدایی تجربه خواهند کرد.
اگرچه سم زدایی پزشکی به دلیل ایجاد عوارض مختلف مانند تشنج و کم آبی بدن برای تمامی سنین توصیه می شود، افراد سالمند بیشتر در معرض خطر عوارض تهدید کننده زندگی در طول فرایند سم زدایی قرار دارند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان که بالای 65 سال سن دارند و با اعتیاد دست و پنجه نرم می کنند، مشاورین، روانپزشک متخصص ترک اعتیاد و تیم روانشناسی کلینیک ترک اعتیاد طلوع به عنوان بهترین کلینیک ترک اعتیاد تهران، آماده خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد. شما مجبور نیستید به تنهایی اقدام به ترک اعتیاد کنید، با یکی از کارشناسان ما تماس بگیرید و در مورد روش های درمان با آنها صحبت کنید.
