مصرف شیشه با عوارض مخربی بر سلامت مصرف‌کنندگان همراه است و از جهات مختلف زندگی این افراد را دستخوش تغییرات منفی قرار می‌دهد. متاسفانه در حال حاضر شاهد رشد چشمگیر مصرف شیشه در میان جوانان و به خصوص زنان هستیم. بی‌شک افزایش آگاهی جامعه از اینکه مصرف شیشه چه ضررهایی دارد، ممکن تاثیر عمیقی در کاهش انگیزه و تمایل جوانان به مصرف این ماده خطرناک داشته باشد. بنابراین برای اطلاع از این که مصرف شیشه چه عوارضی دارد تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
عوامل موثر در شدت تاثیرگذاری شیشه بر بدن
میزان تاثیرگذاری شیشه بر بدن مصرف‌کننده، به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهمترین آن شامل موارد زیر است:
- مقدار مصرف
- خلوص شیشه
- قد و وزن مصرف‌کننده
- مدت زمان مصرف
- روش مصرف ( ترکیب با سایر مواد مخدر)
- جنسیت
بنابراین شدت عوارض ناشی از مصرف شیشه به شرایط منحصربفرد مصرف‌کنندگان بستگی دارد. آگاهی از تاثیر تفاوت‌های جنسیتی بر میزان عوارض مصرف شیشه، نقش موثری در تعیین بهترین روش درمان این بیماران دارد.
عوارض کوتاه مدت شیشه
شیشه یا مت آمفتامین، از همان ابتدای شروع مصرف باعث ایجاد عوارض جانبی زیادی در افراد می‌شود. افزایش ناگهانی سطح انرژی و بی‌قراری شدید در فرد از مهمترین عوارض کوتاه مدت ترک شیشه و آنی آن است. فرد با مصرف شیشه احساس می‌کند قدرت و توانایی جسمی و ذهنی بسیار زیادی برای انجام کارها دارد و این حالت منجر به فعالیت بیش از حد جسمی و فکری و عدم توانایی در کنترل میزان استراحت و دستیابی به آرامش درونی و جسمی می‌شود.
این افراد به این دلیل ممکن است ساعت‌ها یا حتی روزها نخوابند و دائماً در حال حرکت یا انجام کارهای بی‌هدف باشند. بی‌خوابی و بی‌قراری مداوم می‌تواند به مرور زمان باعث خستگی شدید و ایجاد مشکلات روانی مثل اضطراب و ناتوانی در تمرکز شود.
همچنین، فعالیت بیش از حد و نداشتن استراحت کافی، بدن را تحت فشار قرار داده و ممکن است منجر به آسیب به سیستم‌های مختلف بدن شود. از دیگر عوارض کوتاه مدت شیشه که در بسیاری از افراد شایع است، موارد زیر می‌باشد:
- افزایش ضربان قلب و فشار خون: مصرف شیشه باعث افزایش شدید ضربان قلب و فشار خون می‌شود که خطر حمله قلبی و سکته را افزایش می‌دهد.
- اضطراب و تحریک‌پذیری: فرد همواره دچار اضطراب، تحریک‌پذیری و حالت‌های عصبی شدید است.
- توهم و پارانویا: از دیگر عوارض کوتاه مدت مصرف شیشه، ایجاد توهمات دیداری و شنیداری است که همیشه باعث رفتارهای خطرناک از سوی فرد می‌شود.
- کاهش اشتها: مصرف شیشه به شدت اشتها را کاهش می‌دهد و طبیعتا کاهش وزن سریع و مشکلات تغذیه‌ای برای فرد در بر خواهد داشت.
- خشکی دهان و مشکلات دندانی: خشکی دهان و افزایش اسیدیت دهانی به دلیل مصرف شیشه، منجر به پوسیدگی دندان‌ها و مشکلات دهانی می‌شود.
- افزایش دمای بدن: مصرف شیشه دمای بدن را به‌طور خطرناکی افزایش می‌دهد که این امرمنجر به تشنج، آسیب به اندام‌های داخلی و در موارد شدید، مرگ می‌شود.
عوارض بلندمدت شیشه
در صورتی که شیشه از همان ابتدای گرایش فرد به مصرف آن کنترل و قطع نشود، فرد در دراز مدت شاهد عوارض بسیار آشکار و خطرناکی بر روی سلامت جسم و روان خود خواهد بود. این عوارض آسیب‌های بسیار زیادی به فرد وارد می‌کند و هر چقدر در او قدیمی و کهنه‌تر شوند، درمان آن‌ها با سختی بیشتری همراه خواهد بود. از جمله عوارض بلند مدت شیشه موارد زیر است:
- آسیب مغزی و بروز مشکلات شناختی: شایع‌ترین عارضه طولانی مدت مصرف شیشه آسیب‌های مغزی و اختلال در عملکردهای شناختی آن است. کاهش شدید حافظه، نداشتن تمرکز و عدم توانمندی برای تصمیم‌گیری درست، در اثر مصرف طولانی مدت شیشه در فرد ایجاد می‌شوند. این آسیب‌ها در صورت عدم درمان از همان ابتدای ایجاد، می‌توانند دائمی شوند و منجر به کاهش هوشیاری و ناتوانی در حل مشکلات فرد باشند.
- مشکلات شدید روانی: افرادی که شیشه را برای مدت طولانی مصرف می‌کنند همواره دچار روان‌پریشی، احساس بدبینی شدید، توهم‌های دیداری و شنیداری، و افسردگی می‌شوند. این اختلالات روانی حتی پس از قطع مصرف شیشه نیز تا مدت‌ها در فرد باقی می‌مانند.
- آسیب به قلب و عروق: مصرف طولانی‌مدت شیشه فشار زیادی بر سیستم قلبی عروقی وارد می‌کند. این امر باعث افزایش خطر حمله قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی و مشکلات جدی دیگر مرتبط با قلب و رگ‌های خونی می‌شود.
- اختلالات خواب و بی‌خوابی مزمن: مصرف مداوم شیشه سبب بی‌خوابی شدید و اختلال در چرخه خواب می‌شود. به خواب نرفتن درست سبب ایجاد مشکلات جسمی و روانی شدید و مزمن مانند خستگی مفرط و کاهش توانایی‌های شناختی خواهد شد.
- تغییرات رفتاری و اجتماعی: افراد وابسته به مصرف شیشه همواره دچار تغییرات شدیدی در رفتار و شخصیت خود می‌شوند که این تغییرات باعث می‌شوند فرد از جامعه فاصله زیادی بگیرد و روابط اجتماعی و خانوادگی‌اش به کلی قطع شود. این افراد معمولا دچار افزایش خشونت هستند و از خود رفتارهای پرخطری نشان می‌دهند.
- وابستگی و اعتیاد شدید: شیشه یکی از مواد مخدری است که به‌سرعت باعث وابستگی شدید جسمی و روانی در فرد می‌شود. ترک شیشه بسیار سخت است و اغلب نیاز به درمان‌های تخصصی و طولانی‌مدت دارد.
عوارض مصرف شیشه در زنان
مطالعات متخصصان نشان داده است که پیامدها و عوارض مصرف شیشه نه تنها باعث پیری زودرس، کاهش وزن، ضعف استخوانی، پوسیدگی دندان و لرزش در مصرف کنندگان می‌شود، بلکه مشکلات جدی‌تری برای زنان ایجاد می‌کند. یکی از مهمترین تاثیرات شیشه در زنان، کاهش سطح ماده خاکستری در مغز است که در مقایسه با مردان با سرعت بیشتری اتفاق می‌افتد. ماده خاکستری بخشی از ساختار فیزیکی مغز است که مسئولیت پردازش اطلاعات، به خاطر سپردن وقایع، یادگیری مهارت‌های جدید و انعطاف‌پذیری در مقابل تغییرات را برعهده دارد.
کاهش سطح ماده خاکستری نه تنها سبب بروز آسیب‌های روحی، جسمی، عاطفی و جنسی در زنان می‌شود، بلکه بر سلامت کودکان متولد شده از این زنان نیز تاثیرات منفی دارد. استفاده از شیشه برای کاهش سریع وزن یکی از بزرگ‌ترین دلایل شیوع مصرف شیشه در میان زنان است که به مرور زمان با آَسیب‌های مخربی بر کلیه اندام‌های بدن همراه است.
عوارض مصرف شیشه در مردان
میزان دوپامین آزاد شده در مغز ناشی از مصرف شیشه، در مردان بیشتر از زنان است، بنابراین احتمال اعتیاد به شیشه در مردان بیشتر از زنان است. نکته قابل توجه این است که مصرف شیشه در مردان، به جای تاثیرگذاری عمیق در یک قسمت خاص مغز، سبب ایجاد تغییرات نسبتا سطحی‌تر در قسمت‌های مختلف مغز می‌شود.
یکی از مهمترین دلایل مصرف شیشه در مردان این تصور اشتباه است که شیشه باعث افزایش توان جنسی در مردان می‌شود. اما حقیقت این است که مصرف شیشه به مرور زمان سبب کاهش میل جنسی در مردان می‌شود و عوارضی مثل زودانزالی، خاموشی کامل میل جنسی و ضعف اسپرم و اختلال در عملکرد غده پروستات همراه است.
عوارض مصرف شیشه بر مغز
همانطور که به آن اشاره کردیم، مصرف شیشه تأثیرات بسیار مخربی بر مغز دارد که این عوارض در بیشتر مواقع منجر به تغییرات شدید رفتاری شده و تحمل این رفتارها از سوی اطرافیان فرد درگیر به مصرف شیشه، غیر ممکن می‌شود. درمان عوارض شیشه بر مغز در صورتی که به موقع اقدامی صورت نگیرد، بسیار سخت و گاهی غیر ممکن خواهد بود. عوارض شیشه بر مغز اغلب شدید و ماندگار هستند، به همین دلیل ترک این ماده نیازمند مراقبت‌های پزشکی و درمان‌های روان‌شناختی طولانی‌مدت است. در ادامه با شایع‌ترین عوارض مصرف شیشه بر مغز آشنا خواهید شد:
- آسیب به سلول‌های مغزی: شیشه باعث آزاد شدن بیش از حد دوپامین در مغز می‌شود. دوپامین یک ماده شیمیایی است که سبب ایجاد لذت و پاداش در مغز است و افزایش مداوم ترشح آن به سلول‌های مغزی آسیب‌های جدی و زیادی می‌زند. آسیب‌های مغزی معمولا دائمی هستند و منجر به اختلالات شناختی می‌شوند.
- کاهش توانایی‌های شناختی: هنگامی که مغز به دلیل مصرف طولانی‌مدت شیشه آسیب می‌بیند، فرد شاهد کاهش شدید حافظه، کاهش غیر طبیعی تمرکز و ناتوانی در حل مسائل خواهد بود. این عوارض مغزی پس از قطع مصرف شیشه نیز معمولا باقی می‌مانند و به طور جدی کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
- روان‌پریشی (سایکوز): از دیگر عوارض شدید مصرف شیشه بر مغز، بروز روان‌پریشی یا سایکوز است. افرادی که شیشه مصرف می‌کنند همواره دچار توهم‌های شدید دیداری و شنیداری می‌شوند و رفتارهای عجیبی از خود نشان می‌دهند که سلامت خود و اطرافیان را به خطر می‌اندازد.
- افزایش خطر سکته مغزی: مصرف شیشه باعث افزایش غیر طبیعی فشار خون شده و احتمال بروز سکته مغزی را بیشتر می‌کند. سکته‌های مغزی منجر به ناتوانی‌های جدی و دائمی و حتی مرگ فرد می‌شوند.
- تغییر در ساختار شیمیایی مغز: مصرف شیشه به‌طور مداوم، باعث تغییراتی در ساختار مغز و نحوه عملکرد آن شده و منجر به کاهش توانایی تصمیم‌گیری، ضعف در کنترل احساسات و تغییرات خلق‌وخویی مداوم مانند تحریک‌پذیری و عصبانیت می‌شود.
- افسردگی و اضطراب: به دلیل تغییرات شدیدی که در سیستم دوپامینی مغز با مصرف شیشه ایجاد می‌شود، فرد پس از ترک شیشه نیز همواره دچار افسردگی و اضطراب شدید خواهد بود. بروز افسردگی و اضطراب با درمان به موقع و صحیح وابستگی به مصرف شیشه تا حدود زیادی درمان خواهد شد.
سایر عوارض مصرف شیشه چیست؟
بسیاری از مصرف‌کنندگان شیشه علاوه بر موارد فوق، تا چند روز پس از مصرف این مخدر عوارض زیر را تجربه می‌کنند:
- احساس خستگی
- اختلالات خواب
- کاهش اشتها
- سردرد و سرگیجه
- احساس پارانوئید یا سردرگمی
- توهم
- تحریک‌پذیری
- احساس اندوه و غم
علاوه بر موارد فوق یکی دیگر از عوارض جدی مصرف مت‌آمفتامین را می‌توان تاثیر مخرب آن در اختلالات جنسی نیز بیان کرد که در مقاله عوارض مصرف شیشه در رابطه زناشویی بطور خاص به بررسی عوارض مصرف شیشه در رابطه زناشویی پرداخته ایم، همچنین مصرف طولانی مدت و مکرر مقادیر زیاد شیشه باعث ایجاد نوعی روان پریشی در این افراد می‌شود که ممکن است تا چند روز پس از مصرف ادامه داشته باشد و علائمی مانند توهم شدید، پرخاشگری و رفتار خشونت‌آمیز را ایجاد کند.
علائم مصرف شیشه چیست؟
ماده مخدر شیشه با تحریک سیستم عصبی، سبب ایجاد احساس شادی، اعتماد به نفس شدید، افزایش سطح انرژی و هوشیاری می‌شود. سایر علائم مصرف شیشه عبارتند از:
- افزایش میل جنسی
- خارش پوستی
- اتساع مردمک
- تاری دید
- دندان قروچه
- افزایش ضربان قلب
- تعریق شدید
- خشکی دهان
- لرزش اندام‌ها
- احساس اضطراب
علائم مصرف شیشه ممکن است تا حدود 12 ساعت ادامه پیدا کند. از سویی دیگر افرادی که به طور منظم از شیشه استفاده می‌کنند احتمالا در ظاهر خیلی پیرتر از سن واقعی خود به نظر می‌رسند. عدم لذت از فعالیت‌های روزمره، بروز نوسانات خلقی و درگیر شدن با مشکلات اجتماغی، شغلی و مالی تنها بخش کوچکی از عوارض مصرف شیشه است. از این رو ترک شیشه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
جمع‌بندی
عوارض مصرف شیشه بر کسی پوشیده نیست اما ممکن است برخی از افراد آن را دست کم بگیرند و تصور کنند که اگر به صورت تفریحی مصرف کنند درگیر اعتیاد یا عوارض مصرف شیشه نخواهند شد. امیدواریم که با تدوین مطلب به شما عزیزان کمک کرده باشید. در صورتی که درگیر اعتیاد به شیشه هستید، باید بدانید که خوشبختانه روش‌های موثری برای درمان اعتیاد به شیشه و اختلالات جسمی و روانی ناشی از مصرف این ماده وجود دارد. استفاده از روش سم زدایی تخصصی در مرکز ترک اعتیاد طلوع بهترین اقدام در جهت رهایی از عوارض مصرف شیشه است. جهت بهره‌مندی از مشاوره رایگان کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوع، با ما در تماس باشید.
